Uitgelicht

 

 

 

In deze eerste “uitgelicht” aandacht voor een bijzonder kookboek; “Onze Voeding in Distributietijd” door R. Lotgering Hillebrand uit 1941. 

 

In het najaar van 1939 (klik voor krantenstuk) werd er bij wijze van proef in Nederland het distributiesysteem ingevoerd.

 

 

 
Helaas ging de proef over in realiteit en bleef de distributie zelfs tot enkele jaren na de oorlog gehandhaafd. Distributie was nodig om de beschikbare levensmiddelen en grondstoffen zo eerlijk mogelijk te verdelen onder de bevolking. Doordat er van veel producten minder of soms zelfs niets meer voorhanden was ontbraken hierdoor essentiële ingrediënten voor veel vertrouwde gerechten.

 

Recept "Maak meer van theegruis"
 

De huisvrouw werd gedwongen om alternatieve maaltijden te bereiden. Hier sprong de commercie natuurlijk op in en al snel verschenen er artikelen in tijdschriften, en receptenboekjes op de markt. Zo werden er zelfs kookcursussen georganiseerd om het optimale uit het gedistribueerde te halen.“Onze Voeding in Distributietijd” probeert voor zowel grote als voor kleine en voor rijk en arme gezinnen iets te bieden.

Aangezien het boekje vrij vroeg op de markt verscheen (1940) waren er nog vrij veel ingrediënten voorhanden, maar bij de herdrukken van dit populaire boek verscheen er in het voorwoord al een excuus: “Voor alle tekortkomingen, die nog zullen blijken, vragen wij U hierbij onze verontschuldiging te willen aanvaarden. Het is niet mogelijk het gedrukte woord doorlopend te doen aanpassen aan een zich telkens wijzigende toestand”.

Enkele voorbeelden van typische recepten waaruit de distributieperikelen blijken: “maak meer van theegruis”, “maak van een half pond boter een heel pond”, nagemaakte schnitzel van o.a aardappel`.

 

Recept "nagemaakte schnitzel van o.a. aardappel"
Recept "hoe bespaar ik koffie"
 

Verder staan er veel eenpansgerechten in beschreven. Met deze gerechten kon namelijk brandstof worden bespaard. Naast de distributie van levensmiddelen werden ook brandstoffen gedistribueerd. In het kookboek worden dan ook tips gegeven om brandstof te besparen of om zelf zogenaamde noodbrandstof te maken. Voorbeelden hiervan zijn: ballen van papier, briketten gemaakt van kolengruis en pakketje met brandbaar afval.

 

ballen van papier; briketten gemaakt van kolengruis; pakketje met brandbaar afval

 

 

Bronnen: Werkman, E. e.a. “Dat kan ons niet gebeuren …”(Wormerveer 1980)Kok, R. e.a. “Documentaire Nederland en de Tweede Wereldoorlog”afl. 12 (Zwolle 1989)
Begin van de pagina